Viêm gan B là bệnh lý truyền nhiễm rất nguy hiểm. Để phòng bệnh hiệu quả, tất cả mọi người nên tiêm vắc xin phòng bệnh, đặc biệt là trẻ em. Lịch tiêm phòng viêm gan B ở trẻ như thế nào? Trẻ cần phải tiêm mấy mũi? Cùng chúng tôi trả lời bằng những thông tin dưới đây.
Mục lục
Trẻ cần được tiêm vắc xin viêm gan B trong 24 giờ đầu sau sinh vì sao?
Viêm gan B là bệnh lý truyền nhiễm nguy hiểm, bệnh gây ra do virus viêm gan B. Nếu không được điều trị hoặc điều trị không đúng cách có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng với sức khỏe như suy gan, xơ gan, ung thư gan…Nước ta được xếp danh sách có tỷ lệ người nhiễm virus viêm gan B cao. Đối tượng dễ mắc là trẻ em và phụ nữ có thai. Vì vậy, trẻ sơ sinh trong 24 giờ đầu sau sinh cần được tiêm vắc xin viêm gan B để phòng bệnh lây truyền bởi virus viêm gan B, bảo vệ tốt sức khỏe.
Bên cạnh đó, nguy cơ truyền bệnh từ mẹ sang con có thể lên tới 90% nếu không áp dụng các biện pháp bảo vệ sau sinh. Với những trẻ bị lây nhiễm virus viêm gan B từ mẹ sẽ không thể đào thải virus ra khỏi cơ thể. Cơ thể trẻ phải mang virus suốt đời. Những trẻ sơ sinh bị viêm gan B có nguy cơ mắc viêm gan mạn tính, xơ gan, thậm chí ung thư gan khi trưởng thành. Theo thống kê, tỷ lệ tử vong chiếm 25%.
Người mẹ mắc viêm gan B lây nhiễm cho thai nhi qua những đường sau:
- Lây nhiễm trong tử cung: Virus viêm gan B truyền từ mẹ cho thai nhi qua con đường này chiếm tỷ lệ 5%. Lây nhiễm virus viêm gan B trong tử cung chủ yếu thông qua nhau thai hoặc qua âm đạo trên.
- Lây nhiễm trong quá trình sinh: Trong quá trình sinh con, virus viêm gan B có chứa trong dịch, máu, dịch báng được tiết ra từ âm đạo. Trong quá trình sinh nở, nếu thai nhi có các tổn thương da hay niêm mạc…mà tiếp xúc với dịch, máu của người mẹ sẽ bị lây viêm gan B.
- Lây nhiễm sau sinh: Nguy cơ cao trẻ bị nhiễm virus viêm gan B nếu tiếp xúc với dịch của người mẹ. Tuy virus viêm gan B không lây truyền qua tiếp xúc da hay khi cho con bú. Nhưng nếu núm vú bị nứt hay có vết thương hở, bạn không nên cho con bú. Bởi trẻ có thể tiếp xúc với máu mang virus của người mẹ.
Trẻ được tiêm vắc xin viêm gan B trong 24 giờ sau sinh có khả năng miễn dịch với virus viêm gan B truyền từ người mẹ lên tới 85 – 90%. Tiêm càng sớm hiệu quả mang lại càng cao. Nếu tiêm muộn hơn, mức độ miễn dịch sẽ giảm theo từng ngày và tới ngày thứ 7 hầu như không còn tác dụng.
Tiêm vắc xin viêm gan B cho trẻ như thế nào?
Cần tiêm phòng viêm gan B cho trẻ sau khi sinh ra đời. Tiêm vắc xin phòng viêm gan B 3 hay 4 mũi tùy thuộc vào thời gian nào và được chia thành 3 trường hợp như sau:
1: Trẻ có mẹ nhiễm viêm gan B
Với những trẻ có mẹ bị nhiễm virus viêm gan B, khi ra đời trong vòng 24 giờ sau sinh bắt buộc trẻ phải được tiêm 2 mũi như sau:
Mũi thứ nhất: Tiêm phòng viêm gan B bằng huyết thanh
Thời điểm tiêm hiệu quả nhất là trong vòng 2 giờ sau sinh. Trẻ sau sinh hệ miễn dịch chưa hoàn chỉnh nên mũi tiêm nhằm đưa kháng thể đặc hiệu có nguồn gốc từ người hay động vật vào cơ thể trẻ nhằm chống lại virus viêm gan B. Người ta gọi đây là miễn dịch thụ động.
Tuy nhiên, huyết thanh này sẽ nhanh chóng mất tác dụng trong vài ngày. Vì vậy, để bảo vệ cơ thể trẻ lâu dài hơn cần phảm tiêm thêm một loại miễn dịch khác, là miễn dịch chủ động đặc hiệu. Để có được miễn dịch này, cần tiêm vắc xin phòng viêm gan B vào cơ thể trẻ.
Mũi thứ hai: Tiêm vắc xin phòng viêm gan B cho trẻ
Khi đưa kháng nguyên vào, cơ thể trẻ tự sản xuất ra các kháng thể nhằm chống lại virus viêm gan B. Không giống với kháng thể huyết thanh, kháng thể trong vắc xin phải mất 7 – 14 ngày mới tạo ra được. Tiêm phòng viêm gan B bằng Vaccine mang lại hiệu quả phòng ngừa bệnh ở trẻ là 90- 95%.
Sau hai mũi sau sinh này, các mẹ cần lưu ý cho trẻ tiếp tục tiêm 3 mũi vắc xin viêm gan B để hoàn thành quy trình tiêm ngừa viêm gan B cho trẻ. Tóm tắt lại, trẻ có mẹ bị viêm gan B cần tiêm theo quy trình sau để phòng bệnh viêm gan B:
- Mũi huyết thanh: Phòng viêm gan B (trong vòng 24h nhưng tốt nhất là trong vòng 2h sau sinh)
- Mũi đầu tiên: trong vòng 24h sau sinh
- Mũi thứ hai: 1 tháng sau mũi tiêm đầu
- Mũi thứ ba: 2 tháng sau mũi tiêm đầu tiên
- Mũi thứ tư: 12 tháng sau mũi tiêm đầu tiên
Cần tiêm vắc xin viêm gan B cho trẻ theo đúng phác đồ
2: Trẻ có mẹ không bị nhiễm viêm gan B
Nếu trẻ có mẹ không bị nhiễm viêm gan B thì tiêm vắc xin phòng viêm gan B theo sơ đồ sau:
- Mũi đầu tiên: Trong vòng 24h sau sinh.
- Mũi thứ hai: 1 tháng sau khi tiêm mũi đầu tiên
- Mũi thứ ba: 6 tháng sau khi tiêm mũi đầu tiên
- Sau 12 tháng tuổi, có thể tiêm bổ sung 1 mũi thứ tư để nhắc lại vào trẻ đủ 16 đến 18 tháng tuổi.
Cha mẹ cần tiêm cho trẻ đúng thời gian để đạt hiệu quả phòng viêm gan B tối đa.
Lưu ý: Với trường hợp 1 và 2, trẻ có thể được chỉ định tiêm phối hợp (vắc xin 5in1 hoăc 6in1) có chứa kháng nguyên viêm gan B với lịch tiêm 3 mũi cơ bản khi trẻ được 2 tháng tuổi, 3 tháng tuổi, 4 tháng tuổi và 1 mũi nhắc lại khi trẻ được 16 – 18 tháng tuổi.
3: Trẻ thuộc nhóm đối tượng hoãn tiêm
Trẻ sinh ra nếu có mẹ không bị nhiễm viêm gan B, nhưng lại thuộc nhóm đối tượng sau thì cần phải xem xét để hoãn lại.
- Trường hợp sinh non, sinh khó, trẻ không đủ 2 kg tại thời điểm tiêm vắc xin, bị dị tật hay đang được theo dõi ở khoa hồi sức sơ sinh
- Trẻ bị một số bệnh lý cấp hoặc mãn tính, có triệu chứng sốt cao hoặc mắc bệnh dị ứng miễn dịch
- Người mẹ đang bị sốt, nước ối bẩn, có nguy cơ nhiễm trùng chu sinh
Cần lưu ý, thời gian hoãn tiêm không dài quá 7 ngày sau khi sinh. Số mũi tiêm là 3 mũi bình thường như nhóm trẻ thuộc đối tượng có mẹ không bị nhiễm viêm gan B.
Thông tin hữu ích:
- Những thông tin về tiêm phòng viêm gan B cho trẻ em và người lớn
- Dùng thuốc gì trong điều trị viêm gan B?
Các phản ứng phụ có thể xảy ra sau khi trẻ tiêm vắc xin viêm gan B
Trong 24 – 48 giờ sau khi tiêm, trẻ sơ sinh cần được theo dõi. Vắc xin viêm gan B được đánh giá khá an toàn đối với trẻ. Tuy nhiên, với một số trường hợp trẻ có thể xảy ra một số phản ứng như sau:
Đau chỗ tiêm hoặc sốt nhẹ
Trẻ có thể bị đau nhẹ chỗ tiêm sau khi tiêm vắc xin viêm gan B
Một số trẻ bị đau ở vị trí chỗ tiêm hoặc sốt nhẹ vài ngày sau đó. Tuy nhiên, những dị ứng nghiêm trọng rất hiếm xảy ra sau khi trẻ được tiêm loại vắc xin này. Để yên tâm, bạn có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để nhận biết rõ ràng những phản ứng của cơ thể sau khi tiêm.
Một số phản ứng khác
Có một số trường hợp, sau khi tiêm vắc xin viêm gan B thấy người mệt mỏi, choáng váng. Để hạn chế nguy cơ xảy ra ngất xỉu hay ngã bạn nên cho con ngòi nghỉ hoặc nằm xuống 15 phút sau khi tiêm. Nếu bé thấy chóng mặt hoặc thay đổi về thị lực, ù tai…cần thông báo với bác sĩ ngay lập tức.
Sau khi tiêm ngừa, bạn cần chú ý đến tất cả những điều gì khác thường có thể xảy ra với con như bị dị ứng nghiêm trọng, sốt cao hoặc có những hành vi bất thường. Dấu hiệu dị ứng nghiêm trọng bao gồm sưng mặt, cổ họng, khó thở, nhịp tim nhanh, chóng mặt, phát ban…