Nhiều người lo ngại sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm nên có thể lây trực tiếp từ người sang người qua đường hô hấp hay quan hệ tình dục. Nhưng điều đó có đúng không? Để trả lời câu hỏi sốt xuất huyết có lây không cần tìm hiểu những kiến thức dưới đây để giải đáp thắc mắc trên.
Nội dung chính trong bài
Sốt xuất huyết là gì?
Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm nguyên nhân do virus Degue gây nên, bệnh được truyền thông qua vết đốt của trung gian là muỗi vằn Aedes aegypti mang virus với đặc trưng là sốt cao đột ngột, đau mỏi, phát ban xuất huyết. Sốt xuất huyết có thể phát triển thành dịch lớn, bệnh thường xảy ra ở các nước nằm tỏng khu vực có khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới. Ở Việt Nam, bệnh xuất hiện từ thành thị tới nông thôn, phát triển mạnh vào mùa mưa.
Muỗi sau khi hút máu người mang bệnh từ 4 – 10 ngày bắt đầu truyền bệnh cho tới khi hết đời sống của chúng. Nguy hiểm hơn, chúng có khả năng di truyền lại cho thế hệ muỗi sau và tiếp tục lây bệnh trong cộng đồng. Trẻ nhỏ là đối tượng dễ nhiễm bệnh nhất khi các bé có khuynh hướng hoạt động, thường xuyên tiếp xúc với môi trường đông đúc như trường học, nhà trẻ, công viên…mà thiếu sự phòng bị cho bản thân.
Hiện nay chưa có thuốc đặc trị và vacxin phòng bệnh sốt xuất huyết vì vậy điều quan trọng nhất là ngăn ngừa sự sinh sôi và phát triển của giống muỗi này trong môi trường bằng cách hạn chế ao tù, nước đọng ở trong nhà, tránh ẩm mốc từ đó tiêu diệt điều kiện để muỗi sinh sôi.
☛ Tìm hiểu thêm: Sốt xuất huyết bệnh lây truyền nguy hiểm
Bệnh sốt xuất huyết có lây không?
Sốt xuất huyết không lây qua đường hô hấp, dịch tiết hay tiếp xúc với người bệnh. Sốt xuất huyết chỉ lây qua muỗi Aedes (muỗi vằn) đốt người bệnh nhiễm virus sau đó truyền bệnh cho người lành qua vết đốt. Sau 5 – 14 ngày virus trưởng thành trong tuyến nước bọt và lây lan sang người tiếp theo bị nó đốt.
Con người có khả năng mang mầm bệnh từ khu vực này qua khu vực khác, nước này qua nước khác trong giai đoạn virus lưu hành và sinh sản trong máu. Đối tượng nào cũng có thể mắc sốt xuất huyết kể cả người già, trẻ nhỏ, thanh niên, thai phụ…
Muỗi Aedes có thể bay xa tới 400 mét để tìm những thùng chứa đầy nước để đẻ trứng. Nhưng chúng thường đẻ trứng gần nơi người ở và dễ dàng tìm thấy trong không gian sống của chúng ta. Chỉ cần một lượng nhỏ nước sạch là đã đủ để muỗi nhân giống.
Nói một cách đơn giản sốt xuất huyết không lây trực tiếp từ người sang người mà lây qua đường muỗi cắn,
Tuy nhiên chúng thường sẽ đẻ trứng gần với nơi ở của con người. Nó thích sinh sản trong nước tù, nước đọng hay cả nước sạch, thứ rất dễ dàng tìm thấy trong nhà của chúng ta. Một khối lượng nước sạch xấp xỉ một đồng xu là đủ để loài muỗi này nhân giống.
Nhiều người nghĩ rằng nếu đã bị sốt xuất huyết thì không thể bị lại. Nhưng điều này không đúng, người bệnh mắc rồi vẫn có thể bị mắc lại và thậm chí lần sau còn nặng hơn lần trước. Một người đã nhiễm với chủng virus nào thì có khả nặng được miễn dịch suốt đời với chủng virus đó nhưng chưa có khả năng miễn dịch với chủng virus còn lại. Vì vậy, mỗi người có thể mắc sốt xuất huyết 4 lần trong đời. Nếu mắc bệnh lần đầu, người đó còn có thể mắc bệnh thêm 3 lần nữa bởi các tuýp virus Dengue còn lại (Hiện lưu hành 4 tuýp virus sốt xuất huyết).
☛ Tìm hiểu thêm: Điều trị sốt xuất huyết tại nhà như thế nào?
Nhận dạng muỗi lây truyền sốt xuất huyết
Đặc điểm nhận dạng của muỗi Aedes – thủ phạm gây sốt xuất huyết có màu đen, thân và chân có những đốm trắng nên thường được gọi là muỗi vằn. Muỗi vằn chỉ đốt người vào ban ngày, thời kỳ cao điểm đốt người của nó vào buổi sáng sớm và trước hoàng hôn. Tuy nhiên, nhiều người chỉ có thói quen dùng màn vào ban đêm, điều này làm tăng nguy cơ bị muỗi đốt và mắc bệnh.
Muỗi thường cư trú ở các xó tối trong nhà, đẻ trứng vào những vật dụng chứa nước sạch trong nơi ở. Muỗi gây sốt xuất huyết thường sinh sôi và phát triển mạnh vào mùa mưa, thời điểm trong năm bệnh sốt xuất huyết Dengue phát triển mạnh nhất vào các tháng 7, 8, 9, 10. Những thời gian này, bạn cần chú ý để phòng bệnh hơn.
Khi muỗi nhiễm virus chúng có thể truyền bệnh suốt đời. Vì vậy, chỉ một con mang mầm bệnh có thể truyền cho nhiều người. Nguy hiểm hơn, trứng của chúng có thể chịu được khô hạn hơn 1 năm và vẫn nở ra lăng quăng khi gặp nước.
Khi mắc sốt xuất huyết, người bệnh cần phải lập tức tới viện ngay khi có các triệu chứng:
- Sau 3 – 4 ngày vẫn sốt cao liên tục
- Người mệt lả
- Nôn, buồn nôn nhiều
- Vật vã, li bì
- Đau bụng nhiều, vùng gan đau tức
- Tiểu ít
- Chảy máu bất thường như chảy máu cam, chảy máu chân răng, xuất huyết dưới da, kinh nguyệt bất thường, nôn ra máu, đi ngoài phân đen…
Con đường lây nhiễm sốt xuất huyết
Theo Cục y tế dự phòng (Bộ Y Tế) bệnh sốt xuất huyết lây truyền qua 2 đường bao gồm:
- Do muỗi vằn đốt
- Lây qua đường lấy máu hoặc dùng chung bơm kim tiêm
Lây qua đường muỗi vằn đốt
Đây là con đường phổ biến nhất lây bệnh, trung gian truyền bệnh là muỗi aedes hay còn gọi là muỗi vằn. Sau khi đốt hút máu người sốt xuất huyết, sau đó đốt người khỏe mạnh và đưa virus qua người khỏe mạnh thông qua vết đốt đó.
Con đường lây bệnh: Cơ thể muỗi vằn mang virus gây bệnh sau khi đốt người bệnh, virus ủ bệnh trong cơ thể muỗi khoảng 8 đến 11 ngày. Sau đó virus đến cư trú tại tuyến nước bọt của muỗi lúc này chúng có thể gây bệnh sốt xuất huyết trong suốt thời gian sống còn lại. Vì vậy, chỉ cần một con muỗi mang bệnh có thể lây cho nhiều người khỏe mạnh khác.
Lây qua đường lấy máu hoặc dùng chung bơm kim tiêm
Bệnh lây truyền do lấy máu của người mang bệnh truyền cho người lành hoặc khi dùng chung bơm kim tiêm. Nhưng trường hợp này ít xảy ra vì người đang sốt xuất huyết không được hiến máu.
Cách phòng bệnh sốt xuất huyết
Cách phòng bệnh tốt nhất là diệt trung gian truyền bệnh (muỗi, lăng quăng, bọ gậy) và tránh bị muỗi đốt bằng cách:
- Khi ở khu vực có muỗi nên mặc quần dài, áo dài tay, đeo vớ để lộ càng ít da càng tốt giảm tỷ lệ bị muỗi cắn
- Sử dụng các loại thuốc chống muỗi, kem đuổi muỗi, hương muỗi để xua đuổi muỗi ra khỏi khu vực sống. Cần tránh sử dụng xà phòng có mùi thơm và nước hoa nặng mùi vì chúng được biết là có khả năng thu hút muỗi.
- Thiết lập dụng cụ chống muỗi như màn chống muoix, rèm cửa sổ hoặc lưới được xử lý thuốc trừ muỗi. Sử dụng thuốc diệt côn trùng không những giết muỗi và các côn trùng khác mà còn là hàng rào vật lý ngăn muỗi xâm nhập vào phòng.
- Với người bệnh bị sốt xuất huyết cần được chăm sóc chu đáo, nằm trong màn để tránh bị muỗi đốt và lây bệnh cho người khác.
- Muỗi Aedes sinh sản trong nước sạch, tù đọng trong nhà nên cần loại bỏ bất kì vị trí sinh sản nào có thể như thùng chứa, xô, bình tưới… Bên cạnh đó, cần làm sạch và cọ rửa các chậu cây để loại bỏ trứng muỗi, nới lỏng dất khỏi chậu cây để ngăn vũng nước phát triển trên bề mặt đất cứng.
- Để diệt lăng quăng, bọ gây thả cá vào các dụng cụ chứa nước
- Cần thu gom, hủy các vật dụng phế thải trong nhà và xung quanh để tránh nước đọng lại làm môi trường cho muỗi sinh sản. Dọn vệ sinh môi trường, phát quang bụi rậm, lật úp các dụng cụ chứa nước nếu không dùng tới.
- Thay nước bình hoa/bình bông thường xuyên tránh cho muỗi đẻ trứng.
- Sử dụng dụng cụ diệt muỗi như vợt điện, bình xịt, thuốc diệt muỗi….
- Tích cực phối hợp với chính quyền trong các đợt phun hóa chất diệt muỗi để chống dịch.
☛ Tìm hiểu thêm: Tổng hợp các cách phòng tránh sốt xuất huyết hiệu quả
Phòng bệnh và biến chứng sốt xuất huyết cho trẻ em:
Trẻ em là đối tượng dễ mắc sốt xuất huyết nên cha mẹ có thể phòng bị cho bé bằng cách:
- Hạn chế tiếp xúc chỗ đông người vào mùa dịch
- Sử dụng sản phẩm ngăn ngừa muỗi đốt
- Giữ môi trường sống sạch sẽ, thoáng mát
- Bổ sung vitamin C cho bé
Khi đã bị bệnh rồi thì việc mẹ cần làm là giúp bé giảm sốt và ngăn biến chứng của bệnh sốt xuất huyết. Bộ đôi Vitamin C và Rutin là giúp giảm sốt và ngăn biến chứng do sốt xuất huyết gây ra như xuất huyết dưới da, chảy máu cam hay chảy máu chân răng. Mẹ có biết một loại quả mang trong mình hàm lượng Vitamin C cao gấp 31 lần cam, 35 lần dứa và 46 lần xoài, đấy chính là Acerola Cherry- Nữ hoàng Vitamin C tự nhiên. Acerola Cherry không chỉ mang trong mình hàm lượng Vitamin C cao vượt trội mà còn chứa lượng Rutin – một loại Vitamin P có tác dụng làm bền vững thành mạch, giảm tính thấm của mao mạch, tăng tái tạo độ đàn hồi ở các mao mạch bị tổn thương. Và đặc biệt là khi Rutin và Vitamin C là cặp đôi vàng trong điều trị và ngăn ngừa xuất huyết ở trẻ nhỏ.
Mang đến một giải pháp vượt trội nhất từ trước đến nay, Cnattu Kids là sản phẩm đầu tiên và duy nhất kết hợp từ Vitamin C tự nhiên và Rutin tự nhiên trong quả Acerola Cherry phát huy tối đa công năng:
- Hỗ trợ giảm sốt
- Tăng sức bền thành mạch, ngăn ngừa xuất huyết
Nguồn nguyên liệu được nhập khẩu hoàn toàn từ châu Âu kết hợp với dây chuyền công nghệ hiện đại theo tiêu chuẩn Quốc tê GMP-WHO, Cnattu Kids chính là sự lựa chọn hoàn hảo để bổ sung Vitamin C và Rutin tự nhiên cho trẻ.
- Để mua sản phẩm Cnattu kids, vui lòng đặt hàng TẠI ĐÂY
- Để được tư vấn về việc chăm sóc con luôn khỏe mạnh, gọi NGAY đến tổng đài MIỄN CƯỚC 1800 1190