Sốt siêu vi là thuật ngữ chung chỉ các trường hợp bị sốt do nhiễm các loại siêu vi trùng. Loại bệnh này chỉ điều trị triệu chứng như hạ sốt, chống mất nước, nghỉ ngơi và cách ly tránh lây nhiễm. Sốt siêu vi có gây phát ban không là thắc mắc của nhiều người. Cùng tìm hiểu qua những thông tin dưới đây để giải đáp thắc mắc trên.
Mục lục
Sốt siêu vi là gì?
Sốt siêu vi là thuật ngữ chung chỉ các loại bệnh do virus gây ra với biểu hiện chính là sốt. Bệnh không giống như các nhiễm khuẩn khác – phương pháp điều trị là dùng kháng sinh, với sốt siêu vi sử dụng kháng sinh không có hiệu lực.
Sốt siêu vi phổ biến nhất là bệnh cúm theo mùa hay cúm. Bệnh diễn tiến trong vòng 7 – 10 ngày và nhanh chóng thuyên giảm nếu có biện pháp điều trị tích cực. Tuy nhiên, không nên chủ quan vì có thể gây các biến chứng nguy hiểm.
Sốt siêu vi thường gặp ở trẻ em và người lớn tuổi, đây là những đối tượng có hệ miễn dịch thấp hơn người khỏe mạnh. Ngoài ra, khi thời tiết thay đổi đột ngột sức đề kháng của con người thường giảm tạo điều kiện cho các chủng vi sinh vật gây bệnh dễ dàng tấn công. Do đó, giai đoạn giao mùa là thời điểm sốt siêu vi dễ bùng phát.
Bệnh lây truyền từ người này qua người khác thông qua tiếp xúc trực tiếp với dịch của người bệnh. Những con đường lây nhiễm phổ biến nhất gồm:
- Đường hô hấp: Khi ho, hắt hơi người bệnh vô tình đẩy virus của mình sang những người xung quanh. Các chủng virus lây truyền qua đường hô hấp thường coronavirus và rhinovirus.
- Đường tiêu hóa: Một số virus có khả năng tồn tại bên ngoài cơ thể bằng cách bám vào đồ ăn, thức uống. Hơn thế nữa, sử dụng thực phẩm ô nhiễm tạo điều kiện cho virus tấn công cơ thể gây sốt.
- Người bệnh có thể bị lây gián tiếp thông qua hành động như tiếp xúc với vật dụng nơi công cộng như tay vịn cầu thang, nắm cửa…
- Con đường lây nhiễm khác: Virus gây sốt siêu vi có nguy cơ lây nhiễm qua đường máu, từ mẹ sang con và quan hệ tình dục.
Những triệu chứng của sốt siêu vi là gì?
Các triệu chứng của sốt siêu vi thường giống với các bệnh lý thông thường và nghiêm trọng khác nên dễ bị nhầm lẫn. Dưới đây là những dấu hiệu thường gặp của sốt siêu vi:
Sốt cao: Triệu chứng điển hình của sốt siêu vi là tình trạng sốt cao lên tới 39 – 40 độ C kèm theo tình trạng mệt mỏi và đau cơ. Người bệnh có cảm giác ớn lạnh toàn thân, bàn chân lạnh. Sốt cao ở trẻ nhỏ nếu không được hạ sốt kịp thời có thể dẫn tới co giật. Nếu co giật không được xử lý kịp thời có thể dẫn tới suy hô hấp, thiếu oxy lên não, làm suy giảm trí tuệ nặng hơn có thể gây ra các biến chứng nặng nề về não.
Sốt siêu vi có triệu chứng phổ biến là sốt cao
Đau đầu: Người bệnh bị đau đầu dữ dội, đầu óc chao đảo, quay cuồng…Nguyên nhân do sốt khiến tuần hoàn máu mạnh và mạch máu căng ra. Khi bị đau đầu người bệnh thường có xu hướng nhắm nghiền mắt, nằm co lại và li bì. Trẻ em đau đầu nhưng vẫn tỉnh táo…Một số người bệnh có thể bị chảy mủ tai hoặc tai có nhầy và ngứa hơn so với bình thường.
Viêm đường hô hấp: Người bệnh có dấu hiệu về viêm đường hô hấp như viêm họng, rát họng, chảy nước mũi, hắt hơi, sổ mũi…
Nôn: Có thể xảy ra ở một số trẻ và xuất hiện sau khi ăn. Người lớn cũng có thể nôn mửa, chủ yếu do viêm họng, kích thích chất nhầy
Viêm kết mạc mắt: Kết mạc mắt có màu đỏ, gỉ mắt, chảy nước mắt, mắt người bệnh lờ đờ
Phát ban: Thường xuất hiện 2 – 3 ngày sau sốt, ban đỏ li ti xuất hiện đầu tiên ở bàn tay, bàn chân sau xuất hiện rõ rệt hơn ở khắp người. Khi ban xuất hiện người bệnh đỡ sốt hơn vì bệnh đã qua giai đoạn ủ và phát bệnh.
Cơ thể đau nhức: Trẻ lớn thường bị đau cơ bắp và kêu đau khắp mình, trẻ nhỏ quấy khóc. Đôi khi người lớn cũng có thể gặp triệu chứng này.
Rối loạn tiêu hóa: Nếu nguyên nhân gây bệnh do virus đường tiêu hóa triệu chứng này xuất hiện sớm hoặc cũng có thể xuất hiện muộn hơn vài ngày sau sốt với đặc điểm là tiêu chảy, không có máu, có chất nhày.
Viêm hạch: Các hạch vùng đầu, mặt, cổ sưng to, đau có thể nhìn hoặc sờ thấy
Sốt siêu vi có phát ban không?
Thông qua các triệu chứng của sốt siêu vi đã miêu tả trên cho thấy bệnh sốt siêu vi có triệu chứng phát ban. Phần lớn các trường hợp sốt siêu vi không gây nguy hiểm tới tính mạng của người bệnh và có thể khỏi sau 7 – 10 ngày. Tuy nhiên, người bệnh không nên chủ quan vì nếu không được cải thiện tình trạng sốt do nhiễm virus có nguy cơ dẫn tới các biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng tới sức khỏe như:
- Nhiễm trùng ở hệ hô hấp: viêm phổi, viêm tiểu phế quản, viêm thanh quản…
- Viêm cơ tim
- Tổn thương não
Xem thêm: Tìm hiểu về sốt siêu vi phát ban
Điều trị sốt siêu vi
Sốt siêu vi có thể tự khỏi trong vòng 1 – 2 tuần. Việc dùng thuốc chủ yếu để điều trị triệu chứng do siêu vi gây ra như giảm đau đầu, đau cơ, thông mũi, giảm ho…Dưới đây là một số biện pháp cải thiện sốt siêu vi:
- Hạ sốt: Thường dùng paracetamol liều 10 mg/kg, 6 giờ/lần. Ngoài ra, để hỗ trợ hạ sốt cần lau mát bằng khăn ấm tại các vị trí như trán, nách, bẹn…Người bệnh nên nằm nghỉ ở nơi thoáng mát, yên tĩnh. Mặc quần áo mỏng để dễ dàng thoát nhiệt cơ thể.\
- Bù nước và điện giải: Tình trạng sốt cao nhiều ngày khiến cơ thể dễ bị mất nước và chất điện giải. Cần bổ sung đủ nước cho cơ thể phòng tránh tình trạng mất nước bằng dung dịch oresol, pha theo đúng liều lượng hướng dẫn. Ngoài ra, có thể bổ sung thêm nước lọc, các loại nước ép trái cây (nước cam, nước ép táo, sinh tố rau củ quả…)
- Vệ sinh cơ thể: Cần vệ sinh cơ thể sạch sẽ, tắm bằng nước ấm trong phòng kín. Cần tắm nhanh, không nên tắm lâu, trong khi tắm không bật quạt hay điều hòa.
- Chế độ dinh dưỡng: Cần bổ sung đủ chất cho người bệnh, thức ăn chế biến dạng dễ tiêu và giàu chất dinh dưỡng giúp người bệnh dễ hấp thụ.
- Chống bội nhiễm: Nhỏ mắt, mũi bằng natriclorid 0,9%, tránh bội nhiễm vi khuẩn đường hô hấp.
Người bệnh cần có chế độ ăn uống đủ chất, chế biến món ăn dễ tiêu hóa
Sốt siêu vi thường không quá nguy hiểm ở cả trẻ em và người lớn. Hầu hết các trường hợp, cơ thể loại bỏ virus ra ngoài, sốt chỉ là một phần của quá trình phản vệ. Tuy nhiên, nếu sốt không giảm bớt sau vài ngày người bệnh nên đến bệnh viện sớm.
Xem thêm: Sốt siêu vi có được tắm không?
Phòng ngừa bệnh sốt siêu vi
Để phòng ngừa sốt siêu vi cần thực hiện theo một số nguyên tắc sau:
- Cần xây dựng chế độ dinh dưỡng hàng ngày hợp lý, khoa học
- Vệ sinh nhà cửa, môi trường sống xung quanh sạch sẽ để ngăn chặn sự tấn công của virus gây bệnh
- Giữ gìn vệ sinh cá nhân, rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh để phòng virus lây lan
- Trong gia đình có người đang bị cảm lạnh, ho, tiêu chảy, nôn mửa…cần cách ly, hạn chế tiếp xúc với người khác
- Sử dụng khăn giấy để che mũi và miệng khi ho, hắt hơi hoặc xì mũi
Phân biệt sốt siêu vi và sốt xuất huyết
Sốt siêu vi và sốt xuất huyết có một số điểm giống nhau nên khiến nhiều người nhầm lẫn. Dưới đây là một số điểm phân biệt hai bệnh lý trên:
Về nguyên nhân
Đây là điểm khác biệt nhất giữa hai bệnh lý trên
- Sốt siêu vi: Nguyên nhân xuất phát từ nhiều chủng siêu vi trùng khác nhau
- Sốt xuất huyết: Nguyên nhân gây bệnh do virus dengue, trung gian truyền bệnh là muỗi vằn
Thời điểm bùng phát dịch:
- Sốt siêu vi: Thời điểm giao mùa
- Sốt xuất huyết: Vào mùa mưa ẩm ướt tạo điều kiện cho muỗi vằn sinh sản và phát triển, lây truyền virus dengue bằng cách hút máu người.
Đối tượng mắc bệnh
- Sốt siêu vi: Chủ yếu ở trẻ nhỏ do sức đề kháng còn yếu
- Sốt xuất huyết: Xảy ra ở bất cứ ai
Con đường lây nhiễm:
- Sốt siêu vi: Tiếp xúc với vật đã bị virus bám trên bề mặt, quan hệ tình dục, đường máu (dùng chung kim tiêm, truyền máu, chế phẩm máu không tiệt trùng…), mẹ sinh con
- Sốt xuất huyết: Chủ yếu do muỗi vằn đốt, qua đường máu, mẹ sinh con